رشد و نمو : شرایط و اصول جفت گیری و تولید مثل شتر مرغ ها :
تعداد نر و ماده:در اين باره روشهاي زيادي وجود دارد و انتخاب روش مناسب به شرايط مختلف و بازده تخمها در سالهاي گذشته بستگي دارد.
بعضي از روشهاي تجربه شده:
1 نر و 1 ماده
1 نر و 2 ماده
1 نر و 3 ماده نکته: بعضي نرها فقط يک ماده را قبول و بقيه را رها ميکنند.
2 نر و 2 ماده
2 نر و 3 ماده نکته: اين دو روش موجب اشکالاتي در ثبت محصول است.در اين روشها روش دوم (ا نر و2 ماده ) مناسبتر از بقيه و به صرفهتر به نظر ميرسد.
تغذيه دوره تخمگذاري:
روش نامحدود:
اين روش مناسبترين روش است که مواد خوراکي در سطح مرتع به طور نامحدود در اختيار مولدها قرار گيرد. علل رجحان اين روش: ـ راحت. ـ ارزان . ـ موجب چاقي نميشود. ـ پرنده هميشه سير و آرام و در حالت طبيعي است.
نکته: در اين روش اگر خوراک کمتر از مقدار کافي مصرف شود نياز غذايي حيوان تامين نشده اثر سوء خواهد گذاشت. علل کاهش مصرف از اين قرار است:
شرايط نامطلوب چراگاه.
ناکافي بودن غذاي مکمل.
کيفيت پايين غذاي مکمل مثل داشتن کپک يا مزه ناخوشايند
چيدن کوبي بلافاصله قبل از دوره توليد.
پر يا مايه
انگل و بيماري.
عوامل وراثتي در خود مولدها.
اضطراب
روش محدود:
خوراک به طور آماده در اختيار حيوان قرار مي گيرد؛ اين روش جايي مناسب است که علوفه در دسترس نباشد.
نکته: در روش محدودبايد از مصرف زياد خوراک جلوگيري کردچرا که باعث چاقي شده واثر زيانباري بر باروري جنسي شترمرغ چه ماده و چه نر داردهمچنين مصرف بالاي پروتيئن موجب اضطراب گرمايي ويا توليد تخمهاي با پوسته خشک ميگردد.
دوره استراحت چون در دوره توليد از هرگونه جابجايي و فعاليت غيرطبيعي در محيط مولدها بايد اجتناب کرد؛ لذا عمده کارهاي مربوط به مديريت مولد در دوره استراحت انجام ميگيرد:
پرکني.
مبارزه با انگلهاي خارجي مثل کـک، شپش، کنـه بوسيله افشانههاي ضدعفوني.
مبارزه با انگلهاي داخلي مثل کرم نواري و کرم پهن بوسيله دارو.
واکسيناسيون در برابر بيماريهايي مثل ادرارسبز، تورم روده، نيوکاسل.
نکته: در 3 مورد بالا مشاوره با متخصص الزامي است چون معالجات نادرست بسيارخطرناک وگاه موجب تلفات سنگين است.
جداکردن نرها و مادهها
تغذيه در دوره استراحت؛ خود به دو دوره تقسيم ميشود:
دوره تعديل وزن؛ غالبا مولدها احتياج به کاهش وزن پيدا ميکنند. اين کار تا چند هفته به پايان دوره استراحت انجام ميشود. جيره آن عبارتاست از مکمل ويتاميني معدني به همراه علوفهخشک يا تازه يا خوراک. نکته: هيچ نوع غله اي به مولدها داده نميشود به استثناي مواردي مثل: بعد از پرکني، مايهکوبي، هنگام بيماري يا هواي سرد حداکثر 300 گرم به هر پرنده.
دوره آمادگي جنسي؛ که در 2 تا 4 هفته پاياني دوره استراحت انجام ميگيرد. جيره آن عبارتاست از علوفه تازه با 400 گرم ذرت يا خوراک داراي 25 درصد غله و نيز مکمل فسفاته.
حذف شترمرغهاي غيراقتصادي؛
براي تعيين صرفه اقتصادي بايد در پرونده هر مولد اين موارد مشخص شود:
کم و کيف جفتگيري آن.
تاريخ روزهاي بدون جفتگيري.
تعداد، تاريخ، وزن واندازه همه تخمهاي آن.
وزن، اندازه و تاريخ و ساعت تولد همه جوجههاي آن.
تعداد و تاريخ تخمهاي بدون نطفه.
تعداد و تاريخ تخمهاي با جنين مرده.
تعداد و تاريخ تخمهايي که جوجه با عمرکوتاه دارد.
نکته: عوامل مؤثر بر کميت وکيفيت تخم هر مولد از قرار زير است:
سن مولد؛ معمولا نرها از5/2 و مادهها از 2 سالگي توليدمثل ميکنند و بعد در 6-5 سالگي به سقف توليد ميرسند.
نسبت نر و ماده؛ 1 نر به2 يا 3 ماده مناسب است.
تغذيه.
باران.
انگلها.
اضطراب؛ که مي تواند علت آن سروصدا، حيوانات وحشي و سگها يا حتي درگيري نرها باشد.
عوامل وراثتي و همخوني.