آموزش پیشگیری و درمان مسمومیت آبستنی یا کتوز گوسفندی

^{رشدو نمو : جهت پیشگیری از این بیماری رعایت موارد ذیل ضروری است؛}

^{1-تغذیه جیره های حاوی 50 الی 100 میلی لیتر کلسیم و منیزیم و مقدار بالای انرژی در 8 هفته آخر آبستنی.}

^{2- استفاده از کورتیکواستروئیدها برای سقط جنین در میش یا بز آبستن برای جلوگیری از آسیب یا مرگ آنها در مدت 4 الی 6 هفته آخر آبستنی.}

^{3- تغذیه با 0.5 الی 1 کیلو گرم از غلات همراه با علوفه لگومینه با کیفیت بالا.}

^{4- ایجاد تحرک و فعالیت در میش هایی که در ماههای سرد زمستان با غذاهای خشک تغذیه می شوند این تحرک باعث افزایش فعالیت میش ها و تحریک اشتها و حذف اجسام کتونی می شود.}

^{5- تغذیه کنسانتره به میش ها چند روز قبل از زایمان.}

^{6- اعمال سیستم مدیریتی و تغذیه ای مناسب در اواخر آبستنی و حتی دوره خشک بطوری که نمره وضعیت بدنی حیوان مناسب (2.5-3.5) باشد و از بروز تعادل منفی انرژی در طول این دوره جلوگیری گردد در این حالت ذخایر کافی چربی برای حفظ تولید شیر فراهم خواهد بود و در واقع چربی بدن در اوایل شیردهی کاهش پیدا می کند ولی در اواخر شیردهی این کاهش چربی (وزن) با تغذیه مناسب جبران می گردد.}

^{7- مقدار جیره در طول دوره شیردهی به گونه ای باشد که تمامی مواد مغذی مورد نیاز دام را فراهم نماید بطوریکه طبق توصیه NRC جیره ها باید دارای بالاترین سطح پروتئین (بالای 18 درصد)، فیبر و انرژی باشند و میزان عناصر معدنی و ویتامین ها در آن متعادل و جیره دارای خوشخوراکی بالایی باشد.}

^{8- اگر سیلاژ دارای مقدار زیاد بوتیرات باشد باید با مواد غذایی دیگر جایگزین یا رقیق شود میزان بالای بوتیرات جیره باعث افزایش چربی شیر خواهد شد.}

^{9- دادن ملاس بهمراه آب گرم به دام مادر بعد از زایمان .}

^{10- حیوان آبستن در ماه های سرد زمستان در جای گرم نگهداری و تغذیه شوند تا از بروز استرس دمایی برای حیوان جلوگیری شود در دو هفته آخر آبستنی تغذیه یک کیلوگرم کنسانتره حاوی 14 درصد پروتئین توصیه می شود.}

^{11- از تغییرات ناگهانی ترکیبات جیره دام آبستن باید جلوگیری شود.}

^{12- جایگاه میش باید راحت و مناسب بوده و از تهویه خوبی برخوردار باشند ( بطوریکه کوران باد ایجاد نشود).}

^درمان:

^{درمان همیشه باید بر دو اصل استوار باشد:}

^{الف): بالا بردن سطح گلوکز خون}

^{ب): کاهش عوامل متابولیکی و افزایش اشتها}

^{درمان اغلب ناموفق است اما بهترین درمان، درمانی است که در اسرع وقت صورت بپذیرد درمان بطروق ذیل می تواند باشد:}

^{1- دادن 100 میلی لیتر محلول الکترولیت دکستروز بصورت دهانی به میش ها البته تا 4 ساعت بعد از آن باید میش را در آغل نگه داشته و به خوردن علوفه تازه با کیفیت ترغیب کرد. اگر دام تا 12 ساعت غذا را مصرف نکرد باید به دامپزشک مراجعه کرد.}

^{2- تزریق 50 تا 100 میلی لیتر محلول دکستروز 40 تا 50 درصد به اضافه 50 میلی لیتر کلسیم بصورت داخل وریدی . تزریق دکستروز هر چند ساعت یکبار باید انجام شود تا سطح گلوکز خون افت نکند در میش های تک قلوزا باید محلول حاوی 25 درصد دکستروز و 25 درصد فروکتوز صورت گیرد و ادامه درمان تا 3 الی 4 روز بعد از بره زایی ادامه پیدا کند.}

^{3- درصورت پیشرفت بیماری محلول دکستروز ، پروپیلن گلیکول یا گلیسرول بصورت دهانی بمدت چند روز به میش داده شود تا مصرف غذا توسط دام بحالت نرمال برگردد.}

^{4- انجام عمل سزارین در میش ها برای بدنیا آوردن بره زودرس جهت نجات بره ها و میش امری موثر است و اگر بره زایی 30 الی 48 ساعت طول بکشد عمل سزارین برای نجات میش ها انجام شده اما بره ها مرده بدنیا می آیند.}

^{5- دادن 60 الی 90 گرم پروپیلن گلیکول دوبار در روز موثر بوده و در شکل تحلیل برنده بیماری تجویز 110 گرم در روز پروپیلن گلیگول بصورت دهانی امری مناسب می باشد.
6- در موارد عصبی تزریق وریدی گلوکز در رفع علایم عصبی دارای ارزش بالایی است . تزریق داخل وریدی 1000 تا 500 میلی لیتر از گلوکز 5 درصد در موارد پیشرفته بیماری و تزریق داخل وریدی 0.5 گرم گلوکز در دقیقه برای کاهش اجسام کتونی شیر توصیه می گردد. استفاده از پروپیونات سدیم ،لاکتات آمونیوم و لاکتات سدیم بطور متناوب بعنوان منبع گلوکز ،گلوکز لازم را فراهم می آورد.}

^{7- در صورت عدم پاسخ حیوان به درمان دادن 20 تا 25 میلی گرم دگزامتازون در 48 ساعت اول بیماری موثر بوده و نقش محرک اشتها را دارد استفاده از دگزامتازون برای افزایش گلوکز خون به مدت 6 تا 9 روز و کاهش سنتز شیر به مدت 1 الی 7 روز توصیه می گردد.}

^{8- اگر درمان رضایت بخش نبود از داروهای دیگر مانند کورتیکواستروئید، رکوبینت، سوماتوتروپین گاوی استفاده می گردد که گاهی میش بعد از بره زایی به سرعت بهبود می یابد .}

^{9- گاهی برای درمان 60 میلی لیتر از محلول حاوی 45 گرم گلوکز و 8.5 گرم کلرید سدیم6.17 گرم گلیسین و الکترولیت بمدت 4 تا 8 ساعت استفاده می گردد.
10- دادن محلول ویتامین های گروه B بمقدار 5 میلی لیتر در روز و کاربرد ویتامین E بصورت روزانه.}

^{11- استفاده از مواد لیپوتروپیک مثل کولین بمقدار 25-50 گرم در روز و سیستامین داخل وریدی بمیزان 750 میلی گرم 2 الی 3 بار در روز و اسید امینه ال متیونین برای افزایش شکستن چربی در کبد و درمان موثر می باشد.}

^{12- استفاده از کبالت و ویتامین B12}

^{روش های درمانی فوق حتما باید توسط دامپزشک بسته به شرایط دام تجویز گردد.}